Op maat gemaakte kunststof lagers voor Trabant wielophanging

Het is erg moeilijk om reserveonderdelen voor de Trabi te vinden. De benodigde glijlagers hebben ook een speciale geometrie, wat betekent dat het duur is om nieuw geproduceerde reserveonderdelen te kopen. De lagers moeten ook een soepele loop garanderen, slijtvast zijn en bestand zijn tegen de belasting in de fusee.

Met glijlagers van het materiaal iglidur J hebben de Trabant-enthousiastelingen een onderhouds- en smeervrije oplossing gevonden die bovendien een uitstekende wrijvingscoëfficiënt biedt. Dankzij een speciaal onderdeel dat door middel van spuitgieten wordt vervaardigd, is het mogelijk om de glijlagers kosteneffectief te produceren. Dit betekent dat ze precies aan de toepassing kunnen worden aangepast.

Hofmann heeft een schot in de roos. Trabi-liefhebbers zijn over de hele wereld te vinden - alleen al in Duitsland zijn er 30.000 geregistreerd. En alle eigenaren zingen het pijnlijke lied van de onderdelenvoorziening. "Ik begon met drie dozen in de kelder," zegt Hofmann. Vandaag, 13 jaar later, is Trabantwelt.de marktleider in Duitsland. "De reserveonderdelen vullen drie magazijnen - van losse schroeven voor sierstrips tot scharnieren voor kofferdeksels tot complete chassis en tuningmotoren met 35 pk." Twaalf medewerkers zorgen voor de verzending van de 1.800 onderdelen en de aanvulling.
 
De levering van reserveonderdelen heeft zo zijn valkuilen. Neem bijvoorbeeld de stuurinrichting. Scharnierlagerbussen voor de fusees, de draaibare wieldragers, zijn schaars. "Na de val van de Berlijnse Muur werd een magazijn in Werdau leeggehaald. We haalden de originele bussen er met bakken uit en waren blij," zegt Hofmann. Maar toen kwam de schok in het magazijn toen de blauwe doos met de bussen leeg was. Wat nu? Geïmporteerde goederen van eenvoudig plastic waren uit den boze, de kwaliteit was te slecht en de levensduur te kort. "Daarom wilden we de onderdelen zelf laten maken." En dus zocht Hofmann op internet naar een partner om de lagerbussen van het draaipunt te produceren.

Dit was het begin van de samenwerking. Een originele bus werd per post naar Keulen gestuurd. Een ontwerptekening volgde. Een draaibank produceerde een prototype. Hofmann wilde het testen voordat het in grote aantallen zou worden geproduceerd. De acht uur durende stop-start veldrace in Pausa, Saksen, was precies wat nodig was. De Trabi's raceten urenlang over oneffen terrein - een stresstest voor de besturing. Een bevriend raceteam kon Hofmann overtuigen om deel te nemen aan een A-B vergelijking. In het ene voertuig werden de originele GDR-bussen gebruikt en in het andere de bussen van iglidur high-performance kunststof. Welke versie zou winnen? Na de cross-race dook Hofmann onder de auto's om te zien hoe de bussen het deden. Het resultaat was verrassend. De DDR-bus was versleten, terwijl de concurrent uit Keulen nauwelijks schade had opgelopen. "Dat was een fenomenale vuurdoop," vertelt Hofmann blij. "Vanaf dat moment was het voor ons duidelijk dat de producten als reserveonderdelen goud waard waren." En dus begon de serieproductie.

Er werd gebruik gemaakt van het spuitgietproces, waarbij gesmolten kunststof door een spuitmond in een gesloten mal wordt gespoten en uithardt. De spuitgegoten glijlagers zijn nog robuuster dan de bewerkte versies. "Als dealer schieten we onszelf bijna in de voet met deze kwaliteit," zegt Hofmann lachend. "De lagers zijn zo robuust dat ze ongelooflijk lang meegaan. Een klant die het lager koopt, zal niet snel een ander lager nodig hebben."

Maar wat maakt het verschil in kwaliteit? De originele bussen bestaan uit textielafval dat met hars is samengeperst. De tegenhangers uit Keulen daarentegen zijn gemaakt van iglidur J, een hoogwaardige kunststof die igus in het laboratorium heeft ontwikkeld. "Het materiaal heeft een dichtheid van 1,49g/cm3 en een druksterkte van 35MPa - ongeveer gelijk aan de druk van twee kleine auto's die op een wijsvinger drukken," legt Kevin Buettner, Technical Sales Consultant bij igus, uit. Het materiaal is zo robuust en slijtvast dat het een populair alternatief is geworden voor metalen glijlagers in de industrie.

"De hoogwaardige kunststof is een mengsel van een basispolymeer, vezels, vulstoffen en vaste smeermiddelen," zegt Büttner. "De basispolymeren zijn bepalend voor de slijtvastheid. De vezels en vulstoffen versterken het lager zodat het ook hoge krachten en randbelastingen kan opnemen." Een ander voordeel ten opzichte van de originele bussen is dat het DDR product hygroscopisch is. Het neemt water op via het poreuze oppervlak en zwelt op als een spons. "Veel Trabi-eigenaren worstelen daarom met stugge stuursystemen," legt Hofmann uit. "Een probleem dat de glijlagers van hoogwaardig kunststof hebben opgelost." De vochtopname van de lagers van het polymeer iglidur J bedraagt ongeveer 0,3% in een normaal klimaat. "De besturing blijft daardoor op de lange termijn soepeler."